Jak walczymy z grzybicą ?

prof. dr hab. n. med. Roman Nowicki

Wzrastająca liczba przypadków grzybic sprawia, że zakażenia grzybicze stają się poważnym problemem epidemiologicznym i społecznym .Przed kilkoma miesiącami forum Europejskiej Akademii Dermatologii i Wenerologii w Amsterdamie przedstawiono wyniki międzynarodowych badań dotyczących epidemiologii grzybic stóp (projekt Achillesa). W badaniach tych brała udział również Polska. Najwięcej zakażeń grzybiczych rozpoznano w Rosji na Węgrzech i w Czechach. Polska zajęła czwarte miejsce pod względem częstości występowania grzybicy stóp i paznokci. Wśród 40 tyś. przebadanych Polaków, którzy zgłosili się do lekarzy pierwszego kontaktu i dermatologów z powodu różnych dolegliwości – u 42% rozpoznano grzybicę stóp, a u 21% grzybice paznokci. Tak więc co drugi pacjent miał grzybicę stóp, co piąty grzybicę paznokci. Sytuacja ta wynika z wieloletnich zaniedbań i lekceważenia infekcji grzybiczych. Zakażenia grzybicze są w naszym kraju traktowane poważnie. Obecność grzybów chorobotwórczych uważa się niekiedy za coś normalnego i zwyczajnego. Pogląd taki szerzy się nawet wśród personelu medycznego i osób odpowiedzialnych za realizację reformy zdrowia. Diagnostyka laboratoryjna grzybic wymaga dobrze wyszkolonego i doświadczonego personelu. Jednak wiele oddziałów dermatologicznych nie posiada wcale pracowni mikologicznych, a istniejące ulegają redukcji w ramach źle pojętej oszczędności. Brakuje ośrodków szkolących lekarzy w zakresie mikrologii lekarskiej. Nie ma zajęć z tego przedmiotu w programach studiów medycznych. Podkreślić trzeba, iż nie tylko dermatolodzy muszą się zajmować leczeniem zakażeń grzybiczych. Infekcje te spotyka się często w oddziałach ginekologicznych, pediatrii, interny, hematologii, onkologii, chirurgii i wielu innych. Tradycyjne infekcje grzybicze były zazwyczaj trudne do leczenia, często wymagały długiego czasu terapii i charakteryzowały się wysokim odsetkiem nowotworów. Wprowadzenie do terapii nowych leków zwiększyło możliwość skutecznego leczenia. Aby uzyskać lepsze wyniki terapii należy przestrzegać podstawowych zasad leczenia infekcji skórnych. Warunkiem skutecznej i bezpiecznej terapii grzybic jest właściwe rozpoznanie mikrologiczne, znajomość właściwości farmakologicznych leku i współpraca z pacjentem. Podjęcie decyzji rozpoczęciu leczenia infekcji grzybiczej i racjonalny wybór leku musi poprzedzić prawidłowa diagnoza obejmująca wywiad, badanie kliniczne mikrologiczne, a niekiedy histopatologiczne.Nie powinno się rozpoczynać leczenia bez właściwego rozpoznania. Należy zwrócić uwagę na źródło i drogi zakażenia. Dane wynikające z wywiadu dotyczące posiadania zwierząt domowych i naradzenia zawodowego mogą ułatwić rozpozna nie infekcji odzwierzencej. W każdym przypadku  podejmowania terapii konieczne jest eliminowanie czynników sprzyjających rozwojowi  infekcji i współpraca z pacjentem. Czynniki predysponujące  do rozwoju i wzrostu  liczby infekcji grzybiczych. Czynniki te to m. in. ;

– zaburzenie układu odpornościowego, 
– zaburzenie krążenia, 
– zaburzenia hormonalne – cukrzyca, 
– otyłość, 
– zaburzenia żołądkowo  ~ jelitowe,  
– antybotykoterapii,     
– sterydoterapia,
– chemioterapia,
– niedokrwistość,

Na infekcje narażone są osoby, które przebywają w ciepłych, wilgotnych i ciemnych pomieszczeniach, te które korzystają z publicznych saun, basenów i ośrodków sportowych, pracownicy kopalń, hut, pralni, murarze, policjanci i żołnierze, czyli wszyscy, którzy w czasie pracy lub uprawiania wybranej dyscypliny sportowej silnie się pocą, korzystają z ogólnodostępnych natrysków, tak również ci, którzy chodzą boso po dywanach i wykładzinach hotelowych, czy noszą ciężki, sznurowa, opinające kostkę buty. Najwarzniejszymi  czynnikami, które wpływają na zwiększoną zapadalność na grzybicę paznokci, są warunki otoczenia (ciepło, duża wilgotność), typ obuwia (buty sportowe wykonane z materiałów syntetycznych i nieprzewiewanych) oraz długotrwałe obciążenie kończyn dolnych w wyniku wykonywania prac. Prawidłowa diagnoza Dermatofitozy powinny być brane pod uwagę we wszystkich stanach chorobowych przebiegających ze złuszczeniem naskórka. Charakterystycznymi objawami grzybicy paznokci są: oncholiza – oddzielenie się płytki od łożyska (onycholysis mycotica), częściowa lub całkowita dystrofia płytki, zmiana zabarwienia (chromonychia, dyschromia) i rogowacenie  paznokciowe (keratosis subungualis). Wszystkie te objawy mogą także występować w chorobach nie związanych z infekcjami grzybiczymi. Niekiedy infekcja grzybicza może towarzyszyć łuszczycy paznokci. Do objaw grzybicy skóry owłosionej zaliczamy: złuszczenie, łysienie, stan zapalny i niekiedy bliznowacienie. Badanie mikologiczne Pomimo iż obraz kliniczny może sugerować infekcję grzybiczą badanie mikologiczne jest podstawą prawidłowej diagnozy i właściwego leczenia. Pominie ci badania mikologicznego może  prowadzić do błędów terapeutycznych. Niewłaściwa technika pobierania materiału do badania mikologicznego lub zastosowania leków przeciw grzybiczych przed badaniem prowadzą często do wyników fałszywie ujemnych. Badanie bezpośrednie (KOH) umożliwia natychmiastowe otrzymanie wyników, jednak dla ich potwierdzenia i dokładnej identyfikacji rodzaju grzyba konieczna jest hodowani mikologiczna. Grzyby chorobotwórcze rozpoznaje się na podstawie makro i mikroskopowego wyglądu hodowli. Dermotofity wzrastają dobrze na podłożach zawierających azot organiczny i są zwykle hodowane na agarze zawierającym glukozę i pepton (podłoże Sabourauda) przez okres 3 tygodni. Dodatni wynik hodowli jest najbardziej wiarygodnym potwierdzeniem infekcji grzybiczej. Infekcja grzyba chorobotwórczego ma ważne znaczenie terapeutyczne i epidemiologiczne. W przypadku rozpoznani grzybów antropofilnych należy niezwłocznie przebadać osoby z najbliższego otoczenia pacjenta. Jeżeli wywołana jest grzybami zoofilnymi, badaniom weterynaryjnym i mikologicznym powinny zostać poddane zwierzęta z którymi pacjent miał kontakt. Wyrób leku Znajomość podstawowych właściwości farmakologicznych dostępnych leków przeciwgzrybicznych jest bardzo ważna w celu  oceny możliwości terapeutycznych i optymalnego doboru właściwego preparatu. Zawsze należy brać pod uwagę zakresaktywnosci danego preparatu, jego właściwości farmakologiczne, możliwości występowania objawów niepożądanych oraz interakcje z innymi lekami. Sposób leczenia zależy od rodzaju grzybicy i stanu immunologicznego pacjenta. Obecnie szeroko stosuje się doustne preparaty przeciwgrzybiczne, podawane tradycyjnie w codziennnych dawkach (Lamisil) lub szczególnie preferowaną przez pacjentów nowoczesną metodę pulsową (Orungal TM) Jeden puls oznacza stosowanie leku przez jeden tydzień w miesiącu. Orungal wykrywany jest w dystalnej części paznokcia już po tygodniu leczenia. W przypadku grzybicy paznokci rąk zalecane są dwa plusy (tj. przyjmowanie leku przez dwa tygodnie w ciągu dwu miesięcy z trzytygodniowa przerwą), a zaś w przypadku grzybicy paznokci stóp – trzy plusy. Terapia plusowa zakażeń grzybiczych oferuje pacjentom łatwiejszego dawkowania leków, redukuje ekspozycję na lek, zmniejsza koszt leczenia i ogranicza możliwości występowania objawów niepożądanych, ponieważ poziom leku w surowicy ulega szybkiemu obniżeniu po zakończeniu jego przyjmowania. Dawka leku i czas leczenia mogą być w terapii plusowej indywidualnie modyfikowane w zależności od obrazu klinicznego infekcji, a także wieku i wagi pacjenta. W wielu przypadkach terapia plusowa poprawia współpracę z pacjentem. Jest skuteczną metodą w leczeniu zakażeń grzybiczych paznokci, skóry gładkiej stóp, a także łupieżu pstrego. Obecnie wprowadza się również do leczenia infekcji owłosionej skóry głowy. Współpraca z pacjentem 
Pacjent powinien zrozumieć zalecenia lekarskie. Dokładna, najlepiej pisana instrukcja dotycząca sposobu stosowania leków to nieodzowny warunek sukcesu terapeutycznego. Ważnym aspektem terapii mikologicznej jest doświadczenie w technice komunikacji z pacjentem i przekonywaniu go o konieczności leczenia. Trudno jest wyjaśnić przyczyny niestosowania się do zaleceń lekarskich. Mogą odgrywać tu rolę : zaniepokojenie, brak motywacji, zły stosunek pacjenta do lekarza i choroby , a także inne czynniki jak np. warunki socjalne i cena leku. Edukacja Pacjentów. Edukacja Pacjentów stanowi ważny element prawidłowej terapii grzybic. Należy pamiętać, iż pacjenci zgłaszają się do lekarza z powodu infekcji grzybiczej stanowią zaledwie niewielki odsetek  wszystkich  chorych z grzybicami. Wraz z gwałtownym rozwojem infekcji przekazywanej zarówno przez prasę i książki, jak i telewizję, wzrasta uświadomienie społeczeństwa w zakresie mikologii i postępów w tej dziedzinie. Problemy z infekcjami grzybiczymi są coraz częściej poruszane w środkach masowego przekazu. Dzięki oświacie zdrowotnej możliwe jest rozpoznawanie większej liczby zakażeń grzybiczych. Uświadomienie powoduje chęć podjęcia przez chorego rozmowy z lekarzem na temat  infekcji i możliwości terapeutycznych. Dezynfekcja obuwia, a także bawełnianych i wełnianych skarpet. Należy unikać chodzenia boso w miejscach, w których stężenie zarodników grzybów chorobotwórczych jest szczególnie wysokie, jak np. publiczne kąpieliska, hotele, sanatoria itp. Projekt Hermesa. Projekt Hermesa, czyli badania stóp w zakładach pracy prowadzone są pod nadzorem The Internacional Hermes Advistory Board (IHAB). Uczestniczą w nim lekarze medycy pracy, statystycy oraz naukowcy z całego świata, w tym również z Polski. Dane będą zbierane w przynajmniej 15 krajach, przez ponad 2 lata. Klasyfikacja schorzeń będzie dokonywana zgodnie z międzynarodowymi wytycznymi, tzw. Kodem NACE medycyny pracy. Protokół badania klinicznego schorzeń stóp, potwierdzanego w razie wątpliwości badaniami laboratoryjnymi. Zebrane dane zostaną przekazane do centralnego ośrodka obliczeniowego, a następnie poddane analizie, która uwzględni specifikę kraju, regionu oraz wykonywanego zawodu. Po zakończeniu cyklu badań firmy w nim uczestniczące uzyskają wyniki swoich badań epidemiologicznych. Wyniki badań dotyczące poszczególnych osób oraz wyniki innych firm nie będą do publicznej wiadomości. W ramach Projektu Hermesa dla pacjentów, którzy podejrzewają u siebie grzybicę i potrzebują porady, uruchomiono bezpłatna infolinię: 0800120261

Wzrastająca liczba przypadków grzybic sprawia, że zakażenia grzybicze stają się poważnym problemem epidemiologicznym i społecznym. Przed kilkoma miesiącami na forum Europejskiej Akademii Dermatologii I Wenerologii w Amsterdamie przedstawiono wyniki międzynarodowych badań dotyczących epidemiologii grzybic stóp (projekt Achilles). W badaniach tych brała również Polska. Najwięcej zakażeń grzybiczych stóp rozpoznano w Rosji, na Węgrzech i w Czechach. Polska zajęła czwartą pozycję pod względem częstości występowania grzybicy stóp i paznokci.

Wśród 40 tysięcy przebadanych Polaków, którzy zgłaszali się do lekarzy pierwszego kontaktu i dermatologów z powodu innych dolegliwości – u 42% rozpoznano grzybicę stóp, a u 21% grzybicę paznokci. Tak więc, prawie co drugi pacjent miał grzybicę stóp, a co piąty grzybicę paznokci. Sytuacja ta wynika z wieloletnich zaniedbań i lekceważenia infekcji grzybiczych. Zakażenia grzybicze nie są w naszym kraju traktowane poważnie. Obecność grzybów chorobotwórczych uważa się niekiedy za coś normalnego i zwyczajnego. Pogląd taki szerzy się nawet wśród personelu medycznego i osób odpowiedzialnych za realizację reformy zdrowia.

Diagnostyka laboratoryjna grzybic wymaga dobrze wyszkolonego i doświadczonego personelu. Jednak wiele oddziałów dermatologicznych nie posiada wcale pracowni mikologicznych, a istniejące ulegają redukcji w ramach źle pojętej oszczędności. Brak jest ośrodków szkolących lekarzy w zakresie mikologii lekarskiej. Nie ma zajęć z tego przedmiotu w programach studiów medycznych.

Podkreślić trzeba, iż nie tylko dermatolodzy muszą obecnie zajmować się leczeniem zakażeń grzybiczych. Infekcje te spotyka się często na oddziałach ginekologii, pediatrii, interny, hematologii, onkologii i chirurgii. Niekiedy mają one charakter infekcji wewnątrzszpitalnych.

Tradycyjnie infekcje grzybicze były zazwyczaj trudne do leczenia, często wymagały długiego czasu terapii i charakteryzowały się wysokim odsetkiem nawrotów. Wprowadzenie do terapii grzybic nowych leków zwiększyło możliwość skutecznego leczenia. Aby uzyskać lepsze wyniki terapii należy przestrzegać podstawowych zasad leczenia infekcji skórnych. Warunkiem skutecznej i bezpiecznej terapii grzybic jest właściwe rozpoznanie mikologiczne, znajomość właściwości farmakologicznych leku i współpraca z pacjentem.

Podjęcie decyzji o rozpoczęciu leczenia infekcji grzybiczej i racjonalny wybór leku czyli musi poprzedzać prawidłowa diagnoza obejmująca wywiad, badanie kliniczne, mikologiczne, a niekiedy histopatologiczne. Nie powinno się rozpoczynać leczenia bez właściwego rozpoznania. Należy zwrócić uwagę na źródło i drogi zakażenia. Dane wynikające z wywiadu dotyczące posiadania zwierząt domowych i narażenia zawodowego mogą ułatwić rozpoznanie infekcji odzwierzęcej. W każdym przypadku podejmowania terapii konieczne jest eliminowanie i współpraca z pacjentem.

Czynniki sprzyjające rozwojowi infekcji grzybiczych

Podstawowymi czynnikami, które wpływają na zwiększoną zapadalność na grzybicę paznokci są warunki otoczenia (ciepło, duża wilgotność), typ obuwia (buty sportowe wykonane z materiałów syntetycznych, nieprzewiewne obuwie) oraz długotrwałe obciążenie kończyn dolnych w wyniku wykonywanych prac. W związku z powyższym, aby przebadać wpływ określonych warunków pracy na patologię schorzeń stóp opracowano założenia Projektu Hermes.

Projekt Hermes

Projekt Hermes, czyli badania stóp w zakładach pracy prowadzone są pod nadzorem The International Hermes Advisory Board (IHAB). W jej skład wchodzą lekarze medycyny pracy, statystycy oraz naukowcy z całego świata, w tym również z Polski. Dane będą zbierane w przynajmniej 15 krajach, przez okres ponad 2 lat. Klasyfikacja schorzeń będzie dokonywana zgodnie z międzynarodowymi wytycznymi tzw. kodu NACE medycyny pracy. Protokół badania klinicznego wymagać będzie rozpoznania klinicznego schorzeń stóp, potwierdzonego w razie podejrzeń badaniami laboratoryjnymi. Zebrane dane zostaną przekazane do centralnego ośrodka obliczeniowego, a następnie poddane analizie, która uwzględni specyfikę kraju, regionu oraz wykonywanego zawodu.

Cele Projektu Hermes

Uzyskane wyniki z Projektu Hermes posłużą m.in do zwiększenia świadomości w społeczeństwie na temat występowania schorzeń stóp. Pracownicy uczestniczący w badaniu zostaną poinformowani o potrzebie zachowywania higieny stóp, a lekarze prowadzący badanie będą mówić osobom zakażonym grzybicą o możliwościach leczenia. Po zakończeniu cyklu badań, firmy w nim uczestniczące, uzyskają wyniki tylko swoich badań epidemiologicznych. Wyniki badań dotyczące poszczególnych osób oraz wyniki z innych firm nie będą podawane do publicznej wiadomości.

Podstawowym celem Projektu Hermes jest przede wszystkim poprawa jakości życia pacjentów w badanych zakładach pracy poprzez fachową opiekę medyczną. Tylko wówczas skutecznie można wyleczyć chorobę kiedy prawidłowo się ją rozpozna.

WALCZYMY Z GRZYBICĄ PAZNOKCI 

Co to jest grzybica ? 

Jest to schorzenie skóry wywołane przez różne gatunki grzybów. Grzybicą można się zarazić poprzez kontakt z jej zarodnikami. Znaleźć je można wszędzie: w sierści zwierząt, na wszelkiego rodzaju wykładzinach, w meblach, w glebie, w wolnostojącej wodzie. Aby zarodniki grzybów mogły się rozwijać muszą mieć ku temu sprzyjające warunki, przede wszystkim: ciepło, mokro i ciemno.

Grupy ryzyka:

Wszyscy, kórzy przebywają w ciepłych, wilgotnych i ciemnych pomieszczeniach, a także ci, którzy korzystają z „publicznych” saun, odwiedzają baseny i ośrodki sportowe, pracownicy kopalń, hut, pralni oraz murarze, policjanci i żołnierze … czyli wszyscy, którzy w czasie pracy lub uprawiania wybranej dyscypliny sportowej silnie się pocą, mają kontakt z wolnostojącą wodą (np. korzystają z ogólnodostępnego prysznica), jak również ci, którzy chodzą bosymi nogami po dywanach hotelowych, noszą ciężkie 
sznurowane, opinające kostkę buty. Grzybicą można się też zarazić od kogoś
kto jest zarażony.

Kto może się najłatwiej zarazić ?

Najbardziej podatne na zarażenie grzybicą są osoby: 
– z zaburzeniami układu odpornościowego, 
– z zaburzeniami krążenia, 
– z zaburzeniami hormonalnymi, 
– z zaburzeniami żołądkowo jelitowymi, 
– z chorobami, które wymagają podawania sterydów lub cytostatyków, 
– chorzy na cukrzycę, 
– pacjenci osłabieni po przebytych poważnych schorzeniach, 
– pacjenci z niedokrwistością, 
– osoby otyłe.

Czy grzybica jest związana z brudem ?

Nie. Wbrew pozorom, grzybica nie jest wynikiem braku higieny. Wprost przeciwnie – nadmiar mycia, zbyt częste stosowanie mydła o nieodpowiednim, zasadowym pH może osłabiać naturalne bariery ochronne skóry przed inwazją grzybów.Trzeba więc dbać o higienę, myć się starannie ale nie przesadnie. Wyjałowiona skóra, pozbawiona „naturalnych” bakterii jest bardziej podatna na zakażenia zarodnikami.Tam gdzie są bakterie tam nie ma grzybów.

Co mówi statystyka?

Statystyki alarmują: co piąty Polak choruje na grzybicę paznokci. Nie zdajemy sobie sprawy, że zmieniony wygląd paznokci jest już poważnym problemem medycznym. Grzybica zaraźliwa, nieleczona atakuje całe rodziny
i przyczynia się do powstawania innych chorób. 
W latach 1997-98 miało miejsce największe ogólnoeuropejskie badanie schorzeń stóp tzw. Projekt Achilles. Uczestniczyło w nim 20 krajów: w tym również Polska. Przebadano w sumie ok. 40 tys. mieszkańców naszego kraju . Okazało się, że najczęstszym schorzeniem stóp Polaków jest właśnie grzybica. Stwierdzono ją u 42 % badanych co świadczy o tym, że co drugi pacjent zgłaszający się do dermatologa na nią cierpi, zaś co piąty Polak (21%) ma grzybicę paznokci.
Autorzy Projektu Achilles określili grzybicę stóp jako chorobę cywilizacyjną, między innymi jest to efekt trybu życia, noszenia nawet latem, ciężkich, nieprzewiewnych butów. W Europie gabinety dermatologiczne odwiedza aż 38,1% chorych.

Jak rozpoznać grzybicę ?

Grzybica międzypalcowa stóp jest chorobą najczęściej poprzedzającą rozwój grzybicy paznokci. Zaatakowany grzybicą naskórek staje się pomarszczony i wilgotny .W tych miejscach tworzą się pęcherzyki i podłużne rowki . Zmiany łuszczą się, rozszerzają i zaogniają, wypływa z nich ropa. 
Z czasem, nie leczona grzybica atakuje paznokcie stóp (dotyczyć to może także i rąk).Zaczyna się od przebarwienia bocznej części płytki paznokcia na biały , żółty lub czarny kolor. Następnie płytka zaczyna grubieć i unosić się, a zmiana zabarwienia zaczyna powoli obejmować cały paznokieć, który boli przy najmniejszym ucisku.Dochodzi do sytuacji, kiedy trudno jest chodzić, bo nawet najwygodniejsze buty urażają chore palce, trudno wykonywać najprostsze prace domowe czy biurowe, ponieważ palce u rąk są wrażliwe na najdelikatniejszy nawet dotyk.

Jak leczyć grzybicę ?

Przede wszystkim trzeba odwiedzić gabinet dermatologa i to nawet wówczas, kiedy zmiany na skórze wydają się bagatelne. Nie leczenie grzybicy powoduje bardzo przykre dla codziennego życia dolegliwości i co gorsze, choroba może „przenieść się” na całą rodzinę. Obecnie istnieje wiele skutecznych metod zwalczania grzybicy. Stosuje się leki o działaniu miejscowym: różnego rodzaju maści i kremy, leki doustne, a w przypadkach poważnego zaawansowania choroby także leczenie chirurgiczne. Od niedawna na rynku farmaceutycznym pojawił się preparat o unikalnym działaniu, na zasadzie terapii pulsowej, radykalnie przyspieszający kurację przeciwgrzybiczą. Podawany doustnie szybko dociera do zarażonego grzybicą paznokcia , działa tylko w jego płytce utrzymując długotrwałe stężenie lecznicze. Jest przy tym szybko wydalany z organizmu nie obciążając wątroby i nerek. Lek ten nazywa się ORUNGAL( substancja czynna: itrakonazol) a jego producentem jest firma Janssen Cilag.

Co to jest terapia pulsowa ?

Terapia pulsowapolega na wybiórczym gromadzeniu się leku w płytce paznokcia w taki sposób i w takim stężeniu, że nie ma potrzeby przyjmowania go częściej niż przez tydzień raz w miesiącu. W przypadku grzybicy paznokci u rąk wystarczą dwa pulsy (tj. przyjmowanie leku przez dwa tygodnie w ciągu dwu miesięcy z trzytygodniową przerwą) zaś w przypadku grzybicy paznokci u nóg terapię pulsowątrzeba stosować o tydzień dłużej tj. w sumie przez 3 tygodnie w czasie 3 miesięcznej kuracji. 
Mówiąc prościej: lek przyjmuje się przez tydzień każdego dnia, następnie robi się trzytygodniową przerwę i znowu bierze się lek przez tydzień. Tak postępuje się przez 3 miesiące kuracji. Co jednak nie znaczy, że Orungal działa tylko przez trzy miesiące. Działa on znacznie dłużej, bo aż 9 miesięcy. Po zakończeniu terapii pulsowej paznokcie mogą jednak jeszcze wyglądać na chore. Nie należy się tym niepokoić ponieważ rosną one powoli i całkowicie nowa płytka pojawi się dopiero po 6 miesiącach od zakończenia przyjmowania leku.Wszystkie inne preparaty stosowane przy leczeniu grzybicy paznokci obciążają żołądek i wątrobę albowiem trzeba je przyjmować non stop przez trzy miesiące. 
W efekcie, podczas 9-tygodniowej terapii, pacjent przez 3 tygodnie w miesiącu nie przyjmuje żadnych leków. Nie obciąża żołądka ani wątroby, tym samym już czuje się zdrowszy.

JEŻELI PRZYPUSZCZASZ, ŻE MOŻESZ MIEĆ GRZYBICĘ PAZNOKCI zadzwoń -bezpłatna infolinia 0800 120 261- i spytaj o terapię pulsową. 
To Warto Wiedzieć

Projekt Achilles– Europejskie badanie schorzeń stóp, prowadzone w latach 1997-98. Uczestniczyły w nim: Austria, Belgia, Czechy, Niemcy, Grecja, Węgry, Izrael, Włochy, Luksemburg, Portugalia, POLSKA, Rosja, Słowacja, Słowenia , Hiszpania , Szwecja , Szwajcaria , Holandia i Wielka Brytania. W sumie przebadano 40 tys. Polaków . Okazało się, że co drugi zgłaszający się do dermatologa pacjent w Polsce ma grzybicę a co piąty grzybicę paznokci. W naszym społeczeństwie choroba ta jest bagatelizowana i traktowana jako problem natury kosmetycznej. Nie prowadzone są oficjalne statystyki na temat epidemiologii zachorowań .W Polsce patronat nad projektem Achilles sprawował Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego.

Projekt Hermes– Europejskie badanie stóp w zakładach pracy prowadzone w 15 krajach, w 2000 i 2001 roku, pod nadzorem The International Hermes Advisory Board (IHAB), w skład której wchodzą lekarze medycyny pracy, statystycy oraz naukowcy, również z Polski. Zebrane dane zostaną przekazane do centralnego ośrodka obliczeniowego, a następnie poddane analizie ze względu na kraj, region oraz wykonywane zawody.

Mikologia– nauka o grzybach. Te bytujące na skórze to: dermatofity , pleśniaki, drożdżaki. Za grzybicę paznokci odpowiedzialne są najczęściej, choć nie tylko dermatofity, za grzybicę narządów rodnych drożdżaki a za grzybicę jamy ustnej pleśniaki.

Jak je rozpoznać?– tylko w badaniach laboratoryjnych mikologicznych. Do badania mikroskopowego pobierany jest np. kawałek chorego paznokcia. Następnie grzyb jest dokładnie identyfikowany po charakterystycznym wyglądzie hodowli. Niektóre gabinety dermatologiczne są wyposażone w odpowiedni sprzęt do badań , można więc na miejscu dowiedzieć się jaki rodzaj grzyba pasożytuje na naszej skórze.

Jakie części ciała grzybica atakuje najczęściej?– Oprócz stóp i paznokci można zarazić się także grzybicą skóry głowy , jamy ustnej, pachwin i narządów płciowych, tułowia, kończyn. Typowe objawy grzybicy to w przypadku:
stóp– naskórek między palcami staje się pomarszczony i wilgotny, w tych miejscach tworzą się pęcherzyki i podłużne rowki, skóra pęka, ropieje. 
paznokci – przebarwienie bocznej części paznokcia na biały, żółty lub czarny kolor. Płytka paznokcia zaczyna grubieć i unosić się. Zmiana zabarwienia powoli obejmuje cały paznokieć, który boli przy najmniejszym ucisku
głowy– owalne czerwonawe plamy pokryte króciutkimi włosami, które połamały się na skutek rozwoju grzybów. W stadium zaawansowanym tworzą się na skórze głowy bolesne , ropne nacieki
jamy ustnej– pleśniawki; biało-szare grudki na podniebieniu, języku i wewnętrznej części policzków. Bolą i utrudniają jedzenie. Najczęściej chorują niemowlęta i dzieci.
twarzy, szyi, rąk– okrągła, czerwonawa plama, na obrzeżach której pojawiają się niewielkie pęcherzyki . Z czasem pokrywają się one swędzącymi strupkami
pachwin i narządów rodnych– czerwonawe obrączki, na brzegach których tworzą się ranki lub pęcherzyki. W okolicach rodnych u kobiet najczęściej dochodzi do zakażeń drożdżycowych. Dokucza wówczas świąd i wodniste upławy.

Czy grzybica może wyleczyć się sama ?– Niestety, nie .

Jakie mogą być efekty nie leczenia grzybicy – pogłębiający się dyskomfort życia, (nie gojące się rany między palcami, ropiejące paznokcie, rozogniona łuszcząca się skóra). Konieczność ingerencji chirurga. Przenoszenie zarodników i zakażenie najbliższej rodziny, współpracowników a także osób postronnych.

Czy grzybicą paznokci można zakazić tylko paznokcie?– Nie. Chociaż nie leczone paznokcie stanowią rezerwuar grzybów to jednak od osoby, która cierpi na ten rodzaj grzybicy można się zarazić innym rodzajem choroby np. grzybicą stóp lub tułowia.

Dlaczego po wyleczeniu dochodzi do nawrotów choroby– Najczęściej z powodu nieprzestrzegania profilaktyki grzybicy, nie usunięcia źródła zakażenia którym mogą być np. stare buty , niedokładnie uprane (wygotowane) skarpetki lub bielizna.

Czy są na rynku środki, które można stosować w ramach profilaktyki przeciwgrzybiczej -Tak. Są nimi np. krem i puder Daktarin – firmy 
Janssen – Cilag, które stosowane profilaktycznie pomagają ustrzec się grzybicy stóp i paznokci. Puder Daktarin – chroni przed zarodnikami grzybów nasze buty. Lecząc się z grzybicy stóp (lub paznokci) należy zawsze profilaktycznie stosować puder Daktarin , sypiąc go do butów i tym sposobem niszcząc pozostałości grzybni. Krem i puder Daktarin można dostać w aptekach bez recepty.

Czy należy unikać obuwia i skarpet wykonanych z materiałów syntetycznych?– Tak, ponieważ powodują zatrzymanie potu wydzielanego przez stopy , co prowadzi do maceracji naskórka i sprzyja kiełkowaniu zarodników grzybów.

Czy po kuracji antybiotykami można nabawić się grzybicy?– Tak, chociaż nie jest to reguła. Bardzo często jednak organizm osłabiony kuracją antybiotykową jest bardziej podatny na zakażenia grzybicze.

Jak postępować, aby ustrzec się grzybicy? 
– Zawsze należy pamiętać o myciu rąk.Ręce bowiem mają szczególne predyspozycje do pocenia się. 
– Kąpiąc się pod natryskami, przebywając w publicznej saunie, na basenie nie wolno chodzić boso.Także w modnych obecnie klubach fittness pod prysznic powinniśmy chodzić w klapkach.
– Staranie wycierać stopy, zwłaszcza miejsca między palcami.
– W czasie lata, nosić przewiewne lekkie obuwie (dotyczy to głównie panów, zwłaszcza młodych). Jeśli chodzi o panie: nie poddawać się bezkrytycznie modzie i zrezygnować, zwłaszcza w upały, z ciężkich , zakrytych butów, w których noga poci się obficie. Unikać obuwia wykonanego z tworzyw sztucznych. Nosić tylko bawełniane skarpetkii zmieniać je codziennie.
– Należy korzystać z usług takich zakładów fryzjerskich czy kosmetycznych a zwłaszcza manicure-pedicure, co do których ma się pewność, że ich pracownicyprzestrzegają higieny i sterylizują narzędzia.Myją grzebienie i szczotki , wyparzają cążki i nożyczki.
– Najbezpieczniej paznokcie obcinać własnymi nożyczkami. Nie należy pożyczać swoich nożyczek ani cążek do paznokci innym osobom.
– Każdy w rodzinie powinien mieć własny ręcznik.Jeżeli zaś używa się wspólnych , to trzeba je zawsze wygotować. 
– Pod żadnym pozorem nie należy pożyczać sobie kapci i butów.Zarodniki grzybów doskonale ” zimują ” w naszym obuwiu. Wystarczy ubrać zarażone grzybem buty i grzybica gotowa. 
– Unikać bezpośrednich kontaktów z bezdomnymi zwierzętami, zwłaszcza młodymi kotami, które zarażone grzybicą mogą zarazić bawiące się z nimi dzieci.

prof. dr hab. n. med. Roman Nowickijest specjalista dermatologiem i alergologiem, członkiem Zespołu Mikologii Komitetu Parazytologii Polskiej Akademii Nauk oraz wielu międzynarodowych towarzystw naukowych, w tym Amerykańskiej Akademii Dermatologii, Europejskiej Akademii Dermatologii i Wenerologii, Europejskiego Towarzystwa Badań Dermatologicznych i Europejskiej Konfederacji Mikologii Medycznej


Opublikowano

w

przez

Tagi: